Sanıldığı gibi koronavirüs sadece yaşlıları değil özellikle yeni varyasyonun (İngiliz mutasyonu) yayılmasıyla orta yaş grubu ve genç insanları hatta çocukları da etkilemektedir. Bir araştırmaya göre ABD’de Covid-19 tanısıyla hastanede yatan ve solunum tedavisi gören her 100 kişiden 10’u 18 ile 34 yaş arasındaki kişilerdir. Gençler aktif yaş grubunda oldukları için virüsün yayılmasında etkili bir taşıyıcı olabiliyor. Bu yolla kronik hastaların ve yaşlıların bu süreci daha ağır geçirmesine neden oldukları gibi bu tür hastaların ölümüne de yol açabiliyorlar.
Solunum sıkıntısına neden olan Covid-19 akciğerlerde viral pnömaniye yol açıyor. Normal bir soğuk algınlığı şeklinde belirti veren hastalık ağır seyrettiği zaman akciğerde tutuluma neden oluyor. Enfekte olmuş şiddetli vakalarda Koronavirüs, ayrıca zatürre ya da ağır solunum yetmezliği belirtisine neden olabilir. İleri derecede bu hastalık can kaybına neden olmaktadır.
Korona kimler için özellikle tehlikelidir?
Temel olarak bağışıklık gücü zayıflamış olan herkes yüksek risk altındadır.Yaşlı insanlar bağışıklık sisteminin daha yavaş çalışması onları risk altına sokar. Yaşlı ve ön hastalığı olan kişler söz konusu hastalığı daha ağır geçiriyor ve ölüm vakasına bu grupalrda daha sık rastlanıyor. Ağır hastalık tablosu olasılığını arttıran diğer etkener: Solunum yollarının ya da akciğerlerin kronik hastalıkları (COPD ya da astım gibi), kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, kanser, diyabet, şeker hastalığı ya da bağışıklık gücünü zayıflatan (kortizon gibi) ilaçların alınıyor olması.
- Vakaların yüzde 80’i hastalığı hafif geçirmektedir.
- Vakaların %20’si hastane koşullarında tedavi edilmektedir.
- Hastalık, genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişileri daha fazla etkilemektedir.
Çocuklar risk altında mı?
Çocuklarda hastalık nadir ve hafif görünmektedir. Ancak mutasyon olarak bilinen yeni korna virüsn geç ve hatta çocukalarda da yayıldığına dair yeni bulgular vardır. Genç ve çocuk yaş grupalrında çlüm vakası görülmemiştir.
Hamileler risk altında mı?
Öncelikle anne adayları yüksek risk grubundadır. Gebelik sürecinde bağışıklık sisteminde meydana gelen değişiklikler hamileleri solunum yolu viral enfeksiyonlara karşı daha duyarlı hale getirir. Bilimsel çalışmalara göre, Covid-19`a yakalanan hamile bir kadın hastalığı daha ağır belirtilerle geçirir. Virüse yakalanan hamilelerin yoğun bakımda tedavi görme riskleri hamile olmayan kadınlara göre daha yüksek olmaktadır. Hamile kadınlarda yoğun bakım riski yüzde 60`ın üzerindedir. Ayrıca solunum cihazına bağlanma riski ise çok daha yüksektir. Kronik rahatsızlığı olan gebeler , (şeker hastalığı, astım, hipertansiyon gibi), yaşı ilerlemiş kadınlar ve obezite risk faktörünü daha da arttırmaktadır.
Bebeğe anne karnındayken Covid- 19 virüsü bulaşır mı?
Uzmanlar anne karnında, anneden bebeğe Covid-19 virüsü bulaşma riskinin oldukça düşük olduğunu vurguluyor. Ancak bu riskin olmadığı anlamına gelmemeli.
Koronavirüsler ilk kez 1960 yılının başında teşhis edildi. Adını mikroskop altında bir taç ya da çelengi anımsatan görüntüsünden dolayı (Latince corona= taç) almıştır. Günümüzde bildiğimiz virüse „Yeni Tip Koronavirüs“ denir. Bunun nedeni koronavirüs ailesine ait bu virüsün ilk defa Aralık 2019 tarihinde teşhis edilmesidir. Söz konusu virüs 11 Şubat 2020’den bu yana SARS-CoV-2 adıyla anılmaktadır. SARS bir kısıtlamadır ve “Ağır Akut Solunum Yolu Sendromu” demektir. SARS-CoV-2’den kaynaklı hastalığa ise COVID-19 adı verilmiştir.
Koronavirüsün Belirtileri
Koronavirüs olarak da bilinen COVID-19 genel anlamda solunum yollarını etkileyen bir hastalıktır. COVİD-19, soğuk algınlığı ya da gribe benzeyen belirtiler gösterir. Belirtiler genellikle enfekte olduktan sonra 14 gün içinde ortaya çıkar. Başlıca belirtileri ise şunlardır:
- Ateş
- Öksürük (kuru öksürük)
- Boğaz, baş ağrısı
- Nefes darlığı
- Solunum sıkıntıları
- İshal
- Aniden koku alma ve tat alma yetisinin kaybı
Enfekte olmuş şiddetli vakalarda SARS-CoV-2 Koronavirüs, ayrıca zatürre ya da ağır solunum yetmezliği belirtisine neden olabilir.
Korona Mutasyonu / Varyant
Mutasyon virüsün vücuda girdikten sonra kendini yaşatmak için yenilemesi yani genel yapısındaki değişikliklerdir. Varyant ise mutasyonla gelişen yeni virüse çeşidini adlandırmak için kullanılmaktadır.
Geçen yıldan bildiğimiz COVİD-19 süreç içinde mutasyona uğrayarak kendini yeniledi ve 2021 yılında yayılmasını hızlandırdı. İngiltere ( B.1.1.7 ), Güney Afrika (B.1.351), Brezilya ( B.1.1.28 P.1) tipi mutasyonlar en bilinenleri. Almanya’da İngiliz varyantı şu an en yaygın korona virüs çeşididir.
Semptom belirtisi varsa ne yapmalı?
Soğuk algınlığı ya da diğer tipik COVID-19-semptomları olan ya da SARS-COV-2 test sonucu pozitif olan bir kişi ile teması olanlar hemen 116 117 numaralı telefon hattından aile hekimlerini aramalıdırlar. Enfekte olanların bu durumda kendilerini en azından on gün evde karantina almaları ve mümkün olduğu kadar başkalarıyla temas etmemeleri gerekir. Aynı şey riskli ya da mutasyonun yaygın olduğu bölgelerden gelenler için de geçerli. Bu kişler belirti olmasa da kendilerini karantinaya almalı ve şüpheli durumunda aile doktoru ya da sağlık birimlerine hemen haber vermelidir.
